เมืองทองเนื้อเก้า มะพร้าวสับปะรด สวยสด หาด เขา ถ้ำ งามล้ำน้ำใจ

ประจวบคีรีขันธ์คือจังหวัดหนึ่ง ในภาคกลาง ตามการแบ่งเขตการปกครองของกระทรวงมหาดไทย โดยเป็นจังหวัดสุดท้ายของภาคกลาง ต่อกับจังหวัดชุมพร ของภาคใต้ จึงกล่าวได้ว่า ประจวบคีรีขันธ์คือประตูสู่ภาคใต้อย่างแท้จริง

จังหวัด ที่มีรูปร่างยาวเรียวนี้เต็มไปด้วยแหล่งท่องเที่ยว โดยเฉพาะทะเล ประจวบคีรีขันธ์ได้ชื่อว่าเป็นสถานที่ตากอากาศมาตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จวบจนถึงทุกวันนี้ ชายทะเลหลายแห่งในประจวบคีรีขันธ์ก็ยังเป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยวไม่ เสื่อมคลาย

จังหวัดประจวบคีรีขันธ์มี เนื้อที่ 6,367,620 ตารางกิโลเมตร ลักษณะพื้นที่แคบยาวเป็นคาบสมุทรลงไปทางภาคใต้ โดยมีแผ่นดินส่วนที่แคบที่สุดจากชายแดนไทยไปจนถึงสหภาพพม่า ระยะทาง 11 กิโลเมตร อยู่ที่บริเวณด่านสิงขร ตำบลคลองวาฬ อำเภอเมืองฯ และมีความยาวจากเหนือจดใต้ถึง 212 กิโลเมตรเลยทีเดียว

ความเป็นมาของ ประจวบคีรีขันธ์เท่าที่มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ พบว่าพื้นที่นี้เคยเป็นที่ตั้งของเมืองนารัง ในสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี จนกระทั่งกรุงแตกในครั้งที่ 2 เมืองนารังจึงกลายเป็นเมืองร้าง

ครั้นถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธ เลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ของราชวงศ์จักรี พระองค์ทรงตั้งเมืองขึ้นใหม่ที่ปากคลองอีรม และพระราชทานนามว่าเมืองบางนางรม จนกระทั่งถึงรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงรวมเมืองบางนางรม เมืองกุย และเมืองคลองวาฬเข้าไว้ด้วยกัน พระราชทานนามว่าเมืองประจวบคีรีขันธ์ แปลว่าเมืองที่มีภูเขาเป็นหมู่ๆ เพื่อให้คล้องกับชื่อของเกาะกง คือ “เมืองประจันตคีรีเขต” โดยมีที่ว่าการเมืองอยู่ที่เมืองกุย

กระทั่งถึงรัชสมัยของพระบาท สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงจัดการปกครองแบบมณฑลเทศาภิบาล เมืองประจวบคีรีขันธ์ถูกรวมเป็นส่วนหนึ่งของเมืองเพชรบุรี โดยมีฐานะเป็นอำเภอ และใน พ.ศ. 2441 ก็มีการย้ายที่ว่าการเมืองไปอยู่ที่เกาะหลัก หรืออ่าวประจวบ ซึ่งเป็นที่ตั้งของเมืองประจวบคีรีขันธ์ในปัจจุบัน

จังหวัดประจวบ คีรีขันธ์แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 8 อำเภอ คือ อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์ อำเภอหัวหิน อำเภอปราณบุรี อำเภอกุยบุรี อำเภอทับสะแก อำเภอบางสะพาน อำเภอบางสะพานน้อย และอำเภอสามร้อยยอด

ทิศเหนือ ติดต่อกับจังหวัดเพชรบุรี
ทิศใต้ ติดต่อกับจังหวัดชุมพร
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอ่าวไทย
ทิศตะวันตก ติดต่อกับสหภาพเมียนมาร์โดยมีเทือกเขา
ตะนาวศรีเป็นเส้นกั้นพรมแดน

อำเภอหัวหิน
ที่ว่าการอำเภอหัวหิน 0 3251 6246
เทศบาลเมืองหัวหิน 0 3251 1047
เทศบาลตำบลหัวหิน 0 3253 2293-5
สถานีขนส่งอำเภอหัวหิน 0 3251 1230
สถานีเดินรถโดยสารประจำทาง 0 3251 1654,
ปรับอากาศชั้นหนึ่ง 0 3251 2543
สถานีรถไฟหัวหิน 0 3251 1073
ท่าอากาศยานหัวหิน 0 3252 0180
โรงพยาบาลหัวหิน 0 3252 0401,
0 3252 0371
สถานีตำรวจภูธรอำเภอหัวหิน 0 3253 3440-1
ศูนย์บริการข่าวสารการท่องเที่ยว 0 3251 1047

อำเภอเมือง
สำนักงานจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ 0 3260 3991-2
ประชาสัมพันธ์จังหวัด 0 3260 2019,
0 3255 0149
ที่ว่าการอำเภอเมือง 0 3261 1153
โรงพยาบาลประจวบคีรีขันธ์ 0 3260 1060-4
สาธารณสุขจังหวัด 0 3261 1437
สถานีตำรวจภูธรอำเภอเมือง 0 3261 1148
สถานีรถไฟประจวบคีรีขันธ์ 0 3261 1175
ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว
องค์การบริหารส่วนจังหวัด 0 3261 1491
ตำรวจท่องเที่ยว 1155
ตำรวจทางหลวง 1193